Trzylatki, które pierwszy raz pojawiają się w przedszkolu, często nie potrafią jeść widelcem, odnaleźć w szatni swojej kurteczki, włożyć skarpetek. Czy dziecko w tym wieku powinno już być samodzielne?

Trzyletni maluch zazwyczaj jest gotowy, by samodzielnie wykonywać proste czynności: zapinać i rozpinać guziki, zdejmować i wkładać skarpetki, buty, rękawiczki, posługiwać się łyżką i widelcem. Dziecko, które wykonuje wiele czynności samo, jest pewniejsze siebie, bardziej niezależne, a co ważniejsze ma pozytywny obraz własnej osoby.

Oto rady, które pomogą Ci w nauce samodzielności:

1. Nie patrz na zegarek
Największym wrogiem nauki samodzielności jest brak czasu. Łatwiej bowiem rodzicom ubrać i nakarmić dziecko, a potem pobiec do przedszkola, niż czekać cierpliwie, aż samo zje i się ubierze. Niestety, gdy przeoczymy odpowiedni moment w rozwoju, pozbawimy 2-, 3-latka inicjatywy w dążeniu do samodzielności – potem trudno będzie przezwyciężyć jego bierną postawę. Nie oczekujmy, że malec od razu, szybko i sprawnie zacznie się ubierać i samodzielnie jeść. By tak się stało, musi najpierw wykonać wiele prób, także nieudanych. Nie raz włoży spodenki tył naprzód lub krzywo zapnie guziki.

2. Nie wyręczaj
Przyzwyczajanie dziecka do samodzielności utrudnia nadopiekuńczość rodziców, którzy chcą ustrzec malca przed najmniejszym trudem. Tymczasem powinni cierpliwie, wielokrotnie pokazać maluchowi, jak się zapina guziki lub przeplata sznurowadła i codziennie wieczorem sprzątać razem z nim jego pokoik. Nie wystarczy powiedzieć: „Idź sprzątać zabawki”. Trzeba wziąć trzylatka za rękę i stwierdzić: „Teraz ty poukładasz zwierzęta na półce, a ja powkładam klocki do pudełek”. Przyda się przy tym odrobina humoru – sprzątanie nie powinno być nudne. No i oczywiście potrzebna jest konsekwencja. Jeśli powiemy: „Najpierw posprzątaj, a potem opowiem ci bajkę”, musimy dotrzymać słowa.

3. Daj dziecku prawo do decyzji
Już 2-, 3-latek może sam decydować w dotyczących go drobnych sprawach, np. co chce zjeść na kolację czy jakiego koloru koszulkę włoży. Nie warto walczyć z malcem w takich sytuacjach, a liczenie się z jego zdaniem daje dziecku poczucie, że ma ono wpływ na to, co się dzieje, że jest ważne.

4. Bądźcie zgodni w postawach wobec malucha
Nie może być tak, że np. tata postanawia uczyć go samodzielności, a babcia chce wyręczać wnuka. Jeśli jeden z domowników pozwoli dziecku na samodzielność, a drugi będzie nadopiekuńczy, wywoła to u malca dezorientację i złość. Ustalcie jeden wspólny front wychowawczy.

5. Nie krytykuj dziecka za plamy na bluzce.                                                                                                                                                                                             Dziecko doskonaląc sprawność rąk kształci podczas samodzielnego jedzenia. Nie zawsze prawidłowo potrafi trzymać łyżkę czy widelec. Podczas tych czynności niejednokrotnie poleje sobie bluzkę. Jego ruchy nie są jeszcze sprawne i płynne. Ważne jest , że samo podejmuje próby. Nie należy krytykować dziecko- Znowu jesteś brudny!!! Wiem co jadłeś!!! Jak Ty wyglądasz!!!  Przecież są proszki , odplamiacze i zlikwidowanie plam nie stanowi teraz problemu. A jeżeli Rodzice chcecie tego uniknąć - dajcie fartuszek i na pewno plam będzie mniej. Należy dziecko chwalić za jego samodzielność i zaradność.

Zapewnij dobry start
Przedszkole to dla dziecka wielkie wyzwanie. Z pewnością lepiej dadzą sobie w nim radę maluchy pewne siebie, śmiałe, które do tej pory miały wiele rozmaitych doświadczeń w kontaktach z rówieśnikami i dorosłymi.
Jeżeli chcesz zapewnić swojemu dziecku dobry „start”, to:
- zostawiaj je co jakiś czas w domu pod opieką znajomej czy opiekunki,
- staraj się, by na spacerach Twój malec nie bawił się w odosobnieniu, lecz z grupą kolegów,
- zapraszaj do domu kolegów dziecka z podwórka i pozwalaj maluszkowi ich odwiedzać,
- pozwalaj dziecku na samoobsługę. Staraj się, by samodzielnie jadło, ubierało się i rozbierało, by umiało umyć sobie rączki, buzię i ząbki oraz załatwić swoje potrzeby w ubikacji,
- staraj się, by miało rozmaite doświadczenia. Chodźcie na wycieczki do lasu, parku. Wybierzcie się do teatru na lalkowe przedstawienie lub do kina na poranek. Dzieci w przedszkolu z pewnością będą o tym opowiadały, Twój malec będzie pewniejszy siebie, mając takie doświadczenia,
- ucz dziecko mówienia o swoich potrzebach, sygnalizowania, że boli je brzuszek, czuje się zmęczone, spragnione czy głodne.