Jak rodzice mogą pomagać dzieciom problemami rozwojowymi.

Pierwszą kwestią dla rodziców jest:  usamodzielnienie dziecka w czynnościach codziennych i samoobsługowych – to doskonała okazja do ćwiczenia ruchów dłoni i palców, a zarazem baza do większej samodzielności i przez to rozwijania pewności siebie u dziecka. Warto też usprawniać ruchy rąk wykorzystując różne techniki plastyczne (rysowanie, malowanie, plastelina, ciastolina, wydzieranie, wycinanie etc).

W tym procesie przydatne będą też wszelkie zabawy zręcznościowe (rzuty piłeczkami do celu, kręgle etc.) oraz zabawy stolikowe (bierki, pchełki). Dobrze jest pamiętać, że często dzieci nie mają ochoty w domu na tego typu aktywności, które kojarzą im się z przedszkolem 
i przypominają to, w czym kiepsko sobie radzą. Jednak rzadko, kiedy dzieci odmawiają pomocy rodzicom i współdziałania przy różnych domowych aktywnościach. Jest to dla nich nobilitacja i wspaniała okazja do kontaktu z rodzicem. Zaprośmy, więc dzieci do zagniatania ciasta i wycinania ciasteczek, wycierania sztućców, nakrywania do stołu, podlewania kwiatków, majsterkowania, drobnych napraw domowych etc. Wszystko to oczywiście z dużą dozą ostrożności i dbałości o bezpieczeństwo dziecka. Musimy jasno ustawić sobie wtedy hierarchię wartości – być może dziecko coś zniszczy, upuści. Co jednak jest dla nas ważniejsze? Pęknięty talerzyk lub rysa na stole, czy jakość życia naszego dziecka? Powstrzymajmy naszą niecierpliwość i pośpiech, krytyczne uwagi i przekonanie, że zrobilibyśmy to 5 razy szybciej i 10 razy lepiej – dajmy dziecku wsparcie i szansę na ćwiczenie sprawności, które są dla niego trudne, ale niezmiernie ważne.

• Ćwiczenie i usprawnianie analizatora – rysowanie i odwzorowywanie, budowanie i układanie, konstruowanie według wzoru, ćwiczenia w odnajdywaniu takich samych obrazków, przedmiotów i ich układów wśród innych, podobnych, zwracanie uwagi na szczegóły otoczenia.
• Pomocne będzie wzbogacanie słownika dziecka przez opowiadania, naukę wierszy i piosenek, zabawy słowami (wymyślanie słów na określoną głoskę, szukanie rymu, wymyślanie jak największej liczby pojęć do zbioru etc),
• zabawy i gry rytmiczne, różnicowanie dźwięków mowy poprzez powtarzanie głosek, wydzielanie głosek na początku i na końcu wyrazów, rozmawianie z dzieckiem, czytanie mu opowiadań i wspólne analizowanie ich treści – podawanie wyjaśnień i sprawdzanie, czy dziecko zrozumiało ich treść, uzyskiwanie wyjaśnień od dziecka. Ważne jest rozwijanie zainteresowań dziecka, zachęcanie do wypowiadania się, dzielenia przeżyciami, stawianie mu różnorodnych pytań. Stwarzanie sytuacji, w których dziecko musi samo rozwiązać problem (badać, eksperymentować, doświadczać, obserwować oraz w których stawiamy go wobec konieczności samodzielności i odpowiedzialności - na miarę wieku).
• Istotna jest obserwacja z dzieckiem otaczającego świata, objaśnianie mu zachodzących zjawisk (droga do przedszkola może upłynąć na rozmowie o porach roku, czy o tym, dlaczego potrzebny jest deszcz lub też skąd się bierze noc).
• Stymulująco wpływać będzie rozwiązywanie zagadek i rebusów, zabawy wprowadzające wszelkiego rodzaju klasyfikacje (kto zobaczy jak najwięcej przedmiotów o kolorze czerwonym?; przy sprzątaniu, porządkowanie zabawek (do tego pudła pojazdy, a do tego klocki) czy wspólne sortowanie p. rzeczy do prania.
• Ćwiczeniu pamięci sprzyjać będzie nauka wierszy i piosenek. Opowiadanie treści obrazków, filmów, bajek, ilustracji rozwinie u dziecka kompetencje językowe.
• Rodzic dziecka pięcioletniego powinien zwrócić uwagę na to, czy jego dziecko:
  · mówi zrozumiale,
  · rozumie polecenia,
  · właściwie dobiera słownictwo w wypowiedziach,
  · potrafi stosować słowa zastępcze,
  · buduje wypowiedzi poprawne gramatycznie,
  · używa większości bądź wszystkich części mowy (rzeczowniki, czasowniki, przymiotniki, przysłówki, przyimki, zaimki)
  · jest rozumiane przez otoczenie
  Kiedy któraś z umiejętności u dziecka jest zaburzona wskazany jest kontakt z logopedą.
  Działania terapeutyczne w przypadku opóźnionego rozwoju mowy:
  · stosowanie „kąpieli słownych”, zabaw i ćwiczeń mających na celu rozhamowanie mowy
  · ćwiczenia usprawniające motorykę narządów artykulacyjnych
  · ćwiczenia słuchowe, których celem jest rozwijanie uwagi słuchowej
  · rozwijanie mowy biernej – rozumienia
  · ćwiczenia oddechowe i oddechowo – fonacyjne
  · ćwiczenia artykulacyjne
  · rozwijanie aktywności werbalnej przez wspólne układanie historyjek obrazkowych,
  odgadywanie zagadek, czytanie wierszy i zabawy tematyczne.

 

Co możesz zrobić jako rodzic aby wspierać  rozwój dziecka?

• okazuj bezwarunkową miłość
•  wyrażaj swoją miłość słowami
•  bądź przykładem w takich sytuacjach jak konflikty interpersonalne, swoim zachowaniem pokazuj jak

                      je rozwiązywać bez agresji

•  ograniczaj przywileje i wprowadzaj zasady, dzięki którym wyznaczysz granice zachowania dziecka
•  podkreślaj pożądane zachowania takie jak: sprzątanie czy wyrażanie złości bez wybuchu agresji
•  pobudzaj dziecko do niezależności przy odrobinie pomocy
•  pomagaj dziecku poznać siebie i nazwać uczucia własne oraz innych osób
•  pomagaj dziecku uświadomić sobie własny temperament ( na przykład wpadanie w złość)
•  stopniowo pozwalaj dziecku na zmierzenie się z przeciwnościami poprzez rozmowę lub przygotuj je na

                       takie przeciwności  poprzez czytanie bajki terapeutycznej

•  pobudzaj dziecko do okazywania empatii i ucz je robienia czegoś dla innych ludzi
•  pokazuj dziecku gdzie może szukać pomocy w sytuacji trudnej
•  pokazuj jak przejąć odpowiedzialność za swoje zachowania
• akceptuj błędy i niepowodzenia i stwarzaj szansę do poprawy

• Osiąganie stabilności emocjonalnej
• Tworzenie prostych pojęć dotyczących rzeczywistości społecznej i fizycznej
•  Uczenie się nawiązywania kontaktów uczuciowych z rodzicami, rodzeństwem i innymi ludźmi
• Rozwijanie umiejętności rozróżniania dobra i zła oraz kształtowanie się początków sumienia
• Opanowanie sprawności ważnych w grach i zabawach
• Kształtowanie postawy wobec samego siebie (obraz własnej osoby)
•  Uczenie się współżycia z rówieśnikami

Rola rodziny w osiągnięciu przez dziecko gotowości szkolnej

Rodzina, jako najbliższe środowisko dziecka, może mu bardzo pomóc w łagodnym przejściu z przedszkola do szkoły poprzez:
· tworzenie pozytywnego obrazu szkoły,
· aktywne uczestniczenie w życiu przedszkolnym i szkolnym dziecka,
· interesowanie się działalnością i pracą dziecka w przedszkolu i szkole,
· docenianie najdrobniejszych sukcesów dziecka, pozytywne wzmacnianie, dodawanie mu wiary w jego siły i możliwości,
· zapewnienie dziecku poczucia bezpieczeństwa i miłości,
· szukanie pomocy u specjalistów w razie wystąpienia jakichkolwiek problemów czy trudności (pomoc pedagoga szkolnego, logopedy czy psychologa).



                                                                                                                               mgr  Krystyna Dubiel